Rozmowa z Pawłem Wierzbickim

Jubileuszowa seria wywiadów
20 lat Axpo w Polsce

Dwadzieścia lat temu Axpo otworzyło swoje biuro w Warszawie. W ciągu tych kilkudziesięciu lat spółka stała się jednym z głównych konkurentów na rynku energetycznym w Polsce. Dzięki innowacyjnemu i zorientowanemu na klienta podejściu Axpo Polska należy dziś do czołówki sprzedawców energii odnawialnej w kraju, dostarczając zieloną energię elektryczną do odbiorców przemysłowych oraz małych i średnich przedsiębiorstw.

W poprzednim wywiadzie z cyklu mogliście przeczytać rozmowę z Grzegorzem Bilińskim, dyrektorem zarządzających Axpo Polska, który nakreślił, jak wyglądały początki firmy oraz przedstawił wizję rozwoju Axpo na polskim rynku. Z wywiadu z Katarzyną Bienias, członkinią zarządu i dyrektor sprzedaży dedykowanej MŚP, dowiedzieliście się, jak kształtował się rynek usług energetycznych po wprowadzeniu możliwości zmiany sprzedawcy (zasada TPA).

Dziś zapraszamy do przeczytania rozmowy z Pawłem Wierzbickim, dyrektorem zespołu Origination, który związany jest z Axpo od ponad 8 lat, a rok temu objął także stanowisko członka zarządu.

Jak w kilkanaście lat rozwinęliśmy usługi Origination i zostaliśmy największym niezależnym odbiorcą energii z OZE w Polsce – rozmowa z Pawłem Wierzbickim, członkiem zarządu, dyrektorem zespołu Origination w Axpo Polska

Czym zajmowałeś się, zanim dołączyłeś do zespołu Axpo? Jak zdobyte wiedza i doświadczenie pomogły Ci na dalszych etapach rozwoju?

Rozpoczynałem swoją karierę w Budapeszcie u brokera uprawnień do emisji dwutlenku węgla. Był to zresztą temat mojej pracy magisterskiej – jeszcze dość nowy i niewyeksploatowany – który na tyle mnie zainteresował, że postanowiłem składać aplikacje do firm aktywnych w tym obszarze. Z naszego biura na Węgrzech prowadziliśmy działania w całej Europie – ja zajmowałem się Polską. Bardzo dobrze wspominam to doświadczenie. Z jednej strony musiałem mierzyć się z wyjściem poza swoją strefę komfortu, pracować w innym kraju, na co dzień posługiwać się językiem angielskim. Z drugiej strony, praca w tak międzynarodowym środowisku uczy otwartości na różne mentalności, punkty widzenia, pozwala spojrzeć na różne sytuacje czy konflikty oczami innych osób. Okazało się na przykład, że nie wszyscy, którzy się ze mną nie zgadzają, są w błędzie :) Po prostu mamy inną perspektywę, wywodzimy się z innego środowiska. Ciekawym spostrzeżeniem było także różne podejście do prowadzenia działalności biznesowej. My Polacy mamy często konserwatywne i nieśmiałe podejście do biznesu. Włosi czy Hiszpanie są zdecydowanie bardziej bezpośredni i otwarci. Obserwowałem i brałem z tego lekcje dla siebie. W Axpo cały czas współpracujemy z centralą w Szwajcarii, oddziałami w wielu krajach, międzynarodowymi klientami – moje doświadczenie z Węgier zdecydowanie się przydaje.

Dlaczego zdecydowałeś się na dołączenie do zespołu Axpo?

Trafiłem do spółki dzięki prezesowi, Grzegorzowi Bilińskiemu. Grzegorz pracował wcześniej u podobnego brokera, ale w Amsterdamie. Można więc powiedzieć, że byliśmy konkurentami. Ale żyliśmy w pozytywnej konkurencji, darząc się wzajemnym szacunkiem. Grzegorz odezwał się do mnie, kiedy dołączył do Axpo i zaczął budować zespół.

Axpo to bardzo duża firma, ważny i profesjonalny konkurent na rynku międzynarodowym. Przejście do takie spółki od lokalnego brokera uprawnień do emisji CO₂ było sporym krokiem na przód. Oznaczało też znacznie szerszy zakres działań – firma zajmuje się naprawdę bardzo wieloma różnorodnymi tematami. W Axpo najpierw zajmowałem się efektywnością energetyczną i białymi certyfikatami, później energią i gazem oraz obszarami, które są z nimi połączone. Takie poszerzanie kompetencji i zakresu obowiązków bardzo wpłynęły na mój rozwój. Poczułem również, że mam więcej możliwości, większą moc sprawczą ze względu na skalę działalności całej Grupy.

Z jakimi wyzwaniami mierzyłeś się po dołączeniu do spółki?

Na początku aktywność Axpo w Polsce ograniczała się do realizacji kilku długoterminowych umów PPA. Zespół był niewielki, więc mimo że Axpo jest częścią dużej grupy na rynku międzynarodowym, działalność w Polsce miała atmosferę startupu. Kilka osób w niewielkim biurze zastanawiało się, co nowego możemy zrobić i jak możemy to zrobić. Dla mnie osobiście było to spore wyzwanie – właśnie zaczynałem zajmować się zupełnie nowymi dla mnie usługami i produktami, a jednocześnie musiałem zrozumieć, jak je w Polsce wprowadzić przy tych zasobach, które mamy. Przygotowanie umów, struktur, zaimplementowanie ich do systemu, fakturowanie klientów – to wszystko musieliśmy przygotować naszymi skromnymi zasobami. Pierwsze transakcje i sukcesy były sygnałem, że polski rynek ma duży potencjał i warto rozbudować zespół w Polsce.

Od tamtej pory minęło 8 lat. Co robisz teraz? Kim są dzisiaj Twoi klienci i co Axpo Polska może im zaproponować?

Tak jak mówiłem, zaczynałem w Axpo od efektywności energetycznej. Później zająłem się działaniami Origination, a od 5 lat zarządzam tym zespołem. Klienci Origination to naprawdę duże podmioty o innych potrzebach niż reszta rynku. Mają bardziej zaawansowane polityki zarządzania ryzykiem, nie zawsze chcą cały wolumen zabezpieczać, a raczej uśredniać ceny. Czasami ich fabryki są rozlokowane w wielu krajach w Europie i zależy im, aby indeksować ceny gazu i energii do jednego rynku. Wtedy np. dla gazu wybieramy Holandię, która jest najbardziej płynnym rynkiem w Europie. W praktyce oznacza to, że dostarczamy gaz w Polsce w oparciu o ceny indeksowane na rynku holenderskim. Właśnie tego typu elastycznością i obsługą klienta wygrywamy z innymi firmami.

Współpracujemy także z producentami OZE. Dzisiaj Axpo Polska jest największym niezależnym odbiorcą energii odnawialnej na krajowym rynku. Niezmiennie od początku naszej działalności w Polsce producentom oferujemy szereg usług – od bilansowania, poprzez umowy krótkoterminowe na odbiór energii, po kontrakty długoterminowe – w oparciu o które nowe projekty OZE mają szansę na pozyskanie finansowania z banku. Łączymy odbiorców końcowych i wytwórców OZE poprzez umowy cPPA – stanowimy swojego rodzaju platformę, która umożliwia wszystkim współpracę.

Niecały rok temu wyodrębniliśmy z działu Origination także specjalny zespół zajmujący się projektami fotowoltaicznymi. Włożyliśmy dużo wysiłku, żeby Polska była jednym z rynków, na których możemy oferować tego typu usługi. Oferta fotowoltaiczna skierowana jest do klientów biznesowych, inwestorów oraz właścicieli ziem. Pozyskaną energię będziemy mogli sprzedawać na rynku lub bezpośrednio klientom końcowym na podstawie umów cPPA.

Czy umowy corporate PPA są popularne w Polsce? Zauważacie wzmożone zainteresowanie takimi kontaktami w ostatnim czasie?

Nieśmiałe zainteresowanie umowami cPPA obserwowaliśmy jeszcze zanim ceny energii były na obecnych, wysokich poziomach. Wynikało to może nie tyle z chęci obniżenia kosztów, co wspierania rozwoju OZE w Polsce. Oczywiście gdy tylko ceny zaczęły rosnąć, zainteresowanie tym rodzajem umów znacznie się zwiększyło. Mimo rosnącej popularności, umowy cPPA cały czas nie są łatwym obszarem ze względu na nie do końca określone ramy prawne. Są to jednak wyzwania każdego nowego sektora rynkowego. Na ten moment mamy rozpoznane wszelkie ewentualne ryzyka, które mogłyby się pojawić. Jeżeli z czasem zostaną wprowadzone odpowiednie regulacje – super, ale radzimy sobie także bez nich.

Musisz mieć zaufanie do swojego zespołu :) I musi być on też znacznie większy niż na początku.

Zespół rośnie, tak jak rośnie całe Axpo Polska. Oczywiście wiążą się z tym także wyzwania – już nie mogę każdemu poświęcać tyle czasu, ile bym chciał. Natomiast jest to naturalny efekt rozwoju firmy. Z jednej strony zajmujemy się dużymi kontraktami i cieszę się, że mam w zespole odpowiedzialnych ludzi, na których mogę liczyć i o których wiem, że znają się na tym, co robią. Z drugiej – zespół jest fajny, młody, nadajemy na tych samych falach i przy okazji dobrze się razem bawimy. Często przeprowadzamy dyskusje o swoich pomysłach, jesteśmy wręcz sparing partnerami. Staramy się wzajemnie inspirować i wychodzić z nowymi rozwiązaniami.

Ze startupu Axpo Polska stało się spółką zatrudniającą ponad 140 osób, a Ty stanąłeś na czele zespołu Origination. Rok temu zostałeś także członkiem zarządu. Jak odnajdujesz się w nowej roli?

Moja praca wygląda tak samo. Tylko jest jej więcej :) Oczywiście jako członek zarządu muszę myśleć o potrzebach i kierunkach rozwoju całego Axpo, nie tylko mojego działu. Ale to też dobrze – chcę lepiej rozumieć, co się dzieje w pozostałych obszarach w firmie, poznać wyzwania, z jakimi muszą się mierzyć poszczególne działy, proaktywnie wychodzić z propozycją rozwiązań. Wspólnie z resztą osób z zarządu rozmawiamy o przyszłości Axpo w Polsce. Zastanawiamy się, gdzie mogą nas zaprowadzić nasze pomysły oraz co powinno się zmienić w firmie, żebyśmy mogli się znaleźć tam, gdzie chcemy.

Mówisz o pracy w zespole zarządu. Axpo Polska charakteryzuje się bardzo zróżnicowanym środowiskiem pracy. Połowę zarządu stanowią kobiety. Są także szefami 5 z 7 działów. Jest to dość niespotykane, nie tylko wśród polskich firm energetycznych. Jakie widzisz zalety pracy w tak różnorodnym środowisku?

W mojej ocenie osoby, które pracują w Axpo, są bardzo kompetentne i znajdują się w firmie nie bez powodu. Płeć nie ma tu żadnego znaczenia. Średnia wieku też jest zauważalnie niższa niż w innych spółkach obrotu. Dzięki temu mamy może inne podejście do świata, chęć zmiany, wprowadzania innowacji… Pomimo młodego wieku kadrę Axpo stanowią osoby bardzo kompetentne, profesjonalne. A jeżeli połowa czy większość z nich to kobiety? Super. Podczas rekrutacji i rozwoju pracowników do objęcia ról liderskich kierujemy się przede wszystkim kompetencjami, wiedzą, doświadczeniem, potencjałem.

Ostatnie pytanie – w jaki sposób odpoczywasz po pracy? Jak radzisz sobie z odpowiedzialnością na swoim stanowisku?

To trudne, żeby po pracy odciąć się i nie myśleć, szczególnie teraz, kiedy raz za razem mamy trudniejsze momenty na rynku. Ostatnie lata wydają się teraz bułką z masłem. Ciągłe wyzwania dla naszego biznesu sprawiają, że głowa często zostaje w trybie pracy. Patrząc na to, co się dzieje na świecie, cały czas zastanawiam się, jak wpłynie to na Axpo.

Ale staram się łapać dystans. Na pewno pomaga mi w tym mój synek, który ma inne priorytety. Są nienegocjowalne i podziwiam go za to. Angażuje mnie w swój wesoły świat, a to pomaga odciążyć głowę od spraw zawodowych.

Paweł Wierzbicki, członek zarządu, dyrektor działu Origination w Axpo Polska

Związany z Axpo od ponad 8 lat, gdzie początkowo rozwijał usługi oparte o efektywność energetyczną i białe certyfikaty dla klientów strategicznych. Od 5 lat zarządza zespołem Origination specjalizującym się w strukturyzowanych produktach dedykowanych wytwórcom energii odnawialnej i przemysłowym odbiorcom końcowym. Jest ekspertem w tematyce kontraktów długoterminowych, PPA oraz bilansowania handlowego. Posiada także wieloletnie międzynarodowe doświadczenie w obrocie na rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla. Absolwent Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie i programu CEMS in International Management.

Przejdź do profilu Pawła Wierzbickiego na LinkedIn.