11.01.2023 | Jak wzmacniać poparcie społeczne dla energii wiatrowej i słonecznej?
W ostatnich latach we Francji nastąpił dynamiczny rozwój sektora energii odnawialnych. Ważną rolę w tym procesie odgrywa również społeczna akceptacja. Ekspansja będzie trwać tylko wtedy, gdy technologie energetyczne, takie jak energia wiatrowa i słoneczna, będą miały poparcie w społeczeństwie. Sprzyjają temu modele inwestycyjne, w których mogą brać udział także obywatele, zyskujący w ten sposób zwrot z inwestycji. To sytuacja z korzyścią dla wszystkich oraz przyszłościowy model, w którym Axpo odgrywa ważną rolę.
Francja już jakiś czas temu przyspieszyła rozwój energii odnawialnych. Do 2030 roku chce pokryć 40% własnego zapotrzebowania na energię z energii odnawialnych. Cele te są ambitne i uda się je zrealizować tylko wtedy, gdy wszystkie podmioty wypełnią swoje role. W całej układance ważna jest także akceptacja społeczna instalacji solarnych i farm wiatrowych – do jej umocnienia przyczyniają się możliwości finansowania partycypacyjnego wśród obywateli.
Francuska spółka zależna Axpo i ekspert w dziedzinie fotowoltaiki, Urbasolar, stworzyła inicjatywy finansowe dostosowane do indywidualnych potrzeb, aby umożliwić lokalnym podmiotom optymalizację ich udziału w korzyściach ekonomicznych z projektów w zakresie energii słonecznej i wkład w transformację energetyczną. Oznacza to, że ludność lokalna może bezpośrednio inwestować w odnawialne źródła energii poprzez partycypacyjne kampanie pozyskiwania funduszy. W przypadku tego typu finansowania korzyści odnoszą obie strony: deweloper może ponownie zainwestować pieniądze w inne projekty dotyczące energii odnawialnych, a obywatel otrzymuje roczny zwrot z inwestycji.
Ten model okazał się dla Axpo niezwykle udany: spółce zależnej Axpo, Urbasolar, udało się w 2021 r. we Francji pozyskać 7,5 mln euro w ramach ponad 25 dofinansowań obywatelskich. Fundusze te przyczyniają się do finansowania różnego rodzaju systemów fotowoltaicznych: elektrowni naziemnych, zadaszeń parkingowych, budynków i szklarni.
Kilka z planowanych projektów już zrealizowano. Jeden z nich znajduje się w Tuluzie, gdzie na miejscu dawnej fabryki zniszczonej przez wybuch w 2001 roku spółka zależna Urbasolar zbudowała wolnostojący park słoneczny. Kolejnym projektem jest pierwsza pływająca elektrownia słoneczna na szczycie sztucznego jeziora w starej żwirowni w Peyssies niedaleko Tuluzy. W ramach tego projektu wytwarzanych jest 5 MW mocy szczytowej i około 6 GWh energii elektrycznej rocznie.
Dla mieszkańców danego regionu finansowanie partycypacyjne oznacza, że mogą inwestować w zrównoważone projekty – jak np. elektrownia słoneczna – i otrzymywać zwrot w postaci oprocentowania od swoich udziałów. Urbasolar prowadzi swoje kampanie możliwie najbliżej danego regionu i kieruje je przede wszystkim do osób mieszkających w pobliżu stacji fotowoltaicznych, które mają powstać oraz pracowników zatrudnionych w danym regionie. Celem jest ułatwienie przejęcia odpowiedzialności za projekty przez różne społeczności lokalne.
Spółka Axpo podjęła próbę realizacji podobnego projektu w Szwajcarii. Niedawno uruchomiła program zaangażowania pracowników, w ramach którego mogą oni zainwestować w dach solarny zbudowany na szczycie budynku, w którym mieści się centrala Grupy – Campus Baden. Angażując się w projekt, pracownicy Axpo mogą uzyskać roczny zwrot z inwestycji i jednocześnie biorą udział w zielonej transformacji. Zainteresowanie zapisami na udział pracowników pięciokrotnie przekroczyło szacunki i tym samym akcja okazała się wielkim sukcesem. Daje to nadzieję, że podobne projekty miałyby obiecującą perspektywę również w innych miastach i regionach Szwajcarii.
W 1996 roku rząd francuski zainaugurował pierwszy mechanizm aukcji lub przetargów OZE-S (odnawialne źródła energii do produkcji energii elektrycznej), aby promować inwestycje w odnawialne źródła energii. Później, w 2000 roku, francuska Komisja Regulacji Energetyki (CRE) opracowała specjalne programy przetargowe (tzw. przetargi CRE), których celem jest wspieranie inwestycji w energię odnawialną. Inicjatywa crowdfundingu fotowoltaicznego wpisuje się zatem w ambitny cel rządu francuskiego w zakresie energii słonecznej, tj. podwojenia istniejących mocy solarnych do 2023 roku i pięciokrotnego wzrostu do 2030 roku. Programy crowdfundingowe pozwalają na udział obywateli poprzez partycypacyjne kampanie zbierania funduszy, angażując ich i motywując do bardziej zrównoważonej produkcji energii. Inne kraje europejskie, takie jak Wielka Brytania i Irlandia, również uruchomiły mechanizm przetargowy odpowiednio w 1990 i 1993 roku.
We Francji przetargi OZE okazały się w praktyce niezwykle skuteczne i w konsekwencji doprowadziły do znacznego boomu w zakresie energii odnawialnych. W Szwajcarii – przynajmniej na razie – nie ma takiego kompleksowego systemu przetargowego ani struktur, które wspierałyby inwestycje w energię odnawialną.
Jaka jest możliwość przeprowadzenia podobnych akcji także w Polsce? Kliknij, aby dowiedzieć się więcej.